Lastik Ölçüleri Değişimi ve Orijinal Ekipman Lastikleri
Aracınızın zeminle temas ederek, güvenliğinizi doğrudan etkileyen en önemli parça lastiklerinizdir. Lastiklerini yenilemek isteyen sürücülerin sık sık karşılaştığı ve bilinçsiz şekilde yönlendirildiği problemlerden birisi de aracın orijinal lastik ebatları yerine, farklı lastik ebatları kullanımıdır. Taban, yanak ve jant çapı ölçülerinden oluşan lastik ebatları üzerinde değişiklik yapmadan önce bazı bilgiler dikkatlice değerlendirilmelidir.
Araçların kullanması gereken lastik ebatları nasıl belirlenir?
Tasarım konseptinin ardından araç tasarımcıları tarafından ortalama Araçların orijinal lastik ebatlarının belirlenmesi sürecinde lastik markası ve fiyat aralığından ziyade, aracın güvenlik ve performans testlerinde en verimli olduğu sonuçlar değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda belirlenen ölçüler aracın kapısında veya kaputunda, lastik basınç değerlerinin de yer aldığı metal bir etiket ile bulunmaktadır.
Lastik ölçülerinin değiştirilmesi riskli mi?
Ölçülerin belirlenmesi sürecinde yapılan testlerin en önemli odak noktaları güvenlik ve aracın performansıdır. Özellikle güvenlik testlerinde aracın denge merkezi doğrultusunda seçilmiş olan ebatlar, aracın denge merkezini etkilediği için virajlarda aracın kavrama potansiyeli ve savrulma yüzdeleri değerlendirilmektedir. Aynı lastik ebatları, ani fren, ani direksiyon manevraları ve ıslak zemin gibi çeşitli testlerden geçirilir ve en verimli olanlar belirlenir.
Üretici tarafından verilen ebatların dışına çıkılması durumunda bazı riskler ortaya çıkmaktadır.
- Aracın denge merkezi değişeceği için virajlarda savrulma riskinizi artar
- Yerle temas eden yüzeydeki değişikliğe bağlı olarak motora binen yük ve yakıt tüketimi değişir. Motora binen yükün artışı ile özellikle 1.6 altı araçlarda motorun fazla zorlanmasına sebep olarak, aracınızın mekanik aksamında arızalara sebep olabilir
- Temas yüzeyindeki değişikliğe bağlı olarak aracın direksiyon manevralarına tepki süreci değişir
- Olası kaza ve arızalarda, üreticinin izin verdiği ölçüler dışında ölçü kullanılması durumunda, araç alt takımı garanti dışı kalmaktadır
- Olası kaza ve arızalarda, sigorta ve kasko firmaları orijinal ebat kullanılmadığı için devre dışı olur
- Olası trafik kazalarında yapılacak denetim ve tutulacak tutanaklarda yanlış ebat kullanımından dolayı kusurlu bulunursunuz
- TUV tesislerinde yapılacak muayenelerde, orijinal ebatlar dışında ebat kullanılması durumunda araç muayeneden geçirilmez
Lastik dönüşüm ölçüsü hesaplama nedir?
Lastiklerin taban ve yanakları arasındaki ebat dengesi gözetilerek hazırlanan bir dönüşüm ölçü sistemi bulunmaktadır. Lastik dönüşüm ölçüsü hesaplayıcı araçlara sitelerde yer verilmekte olsa da, özellikle yeni nesil binek otomobillerde kullanılan gelişmiş mühendislik hesaplamaları nedeni ile bu ebat değişimleri kesinlikle önerilmemektedir. Lastik değişim yüzdesi 1-3 arasında olan ürünler, mekanik açıdan araca takılabiliyor olsa da, teknik açıdan tavsiye edilmemektedir.
Ancak 4×4 arazi araçları için lastik dönüşüm ölçüsü hesaplayıcı rahatlıkla kullanılabilmektedir. Bu araçların teknik özellikleri ve fiziki durumları muadil ebatların kullanımına müsaittir.
Lastik ölçüsü değiştirmenin cezası var mı?
Avrupa Birliği uyum süreci ile birlikte, otomotiv sektöründe beklenen gelişmeler arasında yer alan cezalandırmalardan birisi de lastik ölçülerinin orijinal ebatlar dışında kullanılması ile ilgilidir. Avrupa ülkelerinde araçların fabrika çıkış ebatları ruhsata işlenmekte ve ebatların değiştirilmesi için ilgili kurumlardan resmi izin alınarak, değişikliğin ruhsata işenmesi gerekmektedir. Aksi taktirde yapılan trafik denetimlerinde ruhsatta yazan ebatlar ile araçta kullanılan ebatların farklı olmasına bağlı olarak cezai işlemler uygulanmaktadır. İnsan hayatının ön planda olduğu trafik kanunlarında, bilerek ve isteyerek farklı ebat kullanılması, başkalarının hayatını riske atmak olarak görüldüğü için ciddi yaptırımları da beraberinde getirmektedir. Ülkemizde henüz bir maddi yaptırımı olmayan lastik ölçüsü değişimi, şu an için teknik zararlarının dışında yalnızca muayenelerde problem çıkmasına sebep olmaktadır.
